Twee uur ‘s nachts. De telefoon gaat. “Maria, bel Amnesty, ik zit onterecht in de gevangenis.” klinkt de bozige en opgejaagde stem van Anna. “Inleveren, die telefoon” hoor ik een strenge mannenstem en de verbinding wordt verbroken. Wat is dit nou weer?
De volgende ochtend staat een woedende Anna voor de deur. Op gammele hakken en een verwaaide jurk, haar op half zeven. “Laat me er in, ik laat me naturaliseren tot Syriër. ” zegt ze terwijl ze door loopt. “Heb je koffie?” ze valt op de bank en gooit haar Louboutins in de hoek. Broksgewijs komt het verhaal er uit. Ze fietste vannacht na een borrel door de stad, “totaal verlaten” , en werd aangehouden door de politie omdat ze door rood reed. Ze had haar paspoort niet bij zich, maar was om de hoek van haar woonhuis. Ze mocht hem niet ophalen. Er ontstond een woordenwisseling, waarin ze refereerde “aan een jaartje of zeventig geleden, toen er ook regelmatig om je Ausweiss gevraagd werd.” Ook had ze geïnformeerd of ze nu naar Westerbork moest, of Vught. Het pakte allemaal niet goed uit, het viel onder belediging van een ambtenaar in functie. Anna werd in de boeien geslagen en tierend op haar hakken in de politiewagen geduwd.
In de cel mocht ze afkoelen. Als de politie mij om raad had gevraagd, had ik gezegd dat dit geen goed idee was. En inderdaad, in de cel kwam Anna pas echt op stoom. Met haar hakschoen bleef ze liggend de knop indrukken, die door het hele politiekantoor schalde, en dat wist ze. Maar je hebt recht om te vragen om koffie of toiletbezoek. Na een uur moest ze naar een andere cel. “U vraagt er om,” schijnen ze op het politiebureau gezegd te hebben.
Ze kwam bij een moordenaar in de cel, die daar op één of andere manier ook zat in afwachting van iets. Hij had meerdere moorden gepleegd, legde hij Anna rustig uit. Hij legde ook uit hoe hij dat gedaan had, en waarom, en dat hij er ook wel een soort van plezier in had gehad, bij sommigen dan. “Jou zou ik nooit vermoorden,” vervolgde hij geruststellend “Jij bent anders.” Anna had gecheckt of er camera’s in deze cel hingen, en dat was zo. Mocht hij iets doen, berekende ze, dan zou de politie binnen een paar minuten ter plaatse zijn. Ze zei tegen de moordenaar dat ze ging proberen wat te slapen, de moordenaar vond het goed. Om het half uur maakte hij haar wakker door aan haar schouder te schudden. Dan zei hij vriendelijk in haar oor: “Nee, jou zou ik nooit doden, je hoeft niet bang te zijn.”
“Ik kom regelrecht uit Armageddon”, vat Anna samen terwijl ze de lege kop koffie met een klap neerzet. We maken de balans op. Ze was “niet helemaal nuchter”, toen de politie haar aanhield, geeft ze toe. We bellen een vriendin van vroeger die advocaat is, om te kijken hoe Anna er juridisch voorstaat, want Anna laat niemand weg komen “met een nacht hel.” Ze drinkt haar derde koffie. “Heb je nog een jurk voor me, dit ding had ik de hele nacht aan.” Ze zoekt een jurk van me uit (“Grote maat heb je zeg, 40.” En bedankt, Anna.) en stelt voor te gaan brunchen in de stad. En zo komt alles toch weer goed.
info: jurk, MbyM, fotografie Erik Meijers, tegen de muur van het Pieter Baancentrum Utrecht
